Psikoloji ve Psikiyatri
Çatı Danışmanlık ve Eğitim Merkezi kurucusu Psikolog İnanç Sümbüloğlu psikoloji ve psikiyatri ile ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı.
Ülkemizde son zamanlarda popülerliği artan mesleklerin araştırıldığı bir ankete katılacak olsanız işaretlemeniz için oluşturulmuş meslekler arasında psikolog ya da psikiyatrist ünvanlarını mutlaka görebilirsiniz. Peki ama nedir bu mesleklerin tanımları ya da kimler bu meslekleri yapabilirler? Gelin hep birlikte psikoloji ve psikiyatri ile ilgili bilinmesi gerekenleri birlikte öğrenelim.
Psikiyatrist ve Psikolog kimdir?
Psikiyatristler, Tıp Fakültelerinden mezun olduktan sonra girmiş oldukları uzmanlık sınavında psikiyatri kliniklerinde asistanlığı kazanmış tıp doktorlarıdır. Psikiyatri Kliniklerinde devam etmiş oldukları 5 senelik uzmanlık eğitiminin ardından vermiş oldukları tez çalışmaları sonucunda psikiyatrist ünvanını almayı hak kazanırlar ve de ruh sağlığı alanında özerk olarak çalışmaya başlayabilirler.
Psikologlar Edebiyat Fakültelerinin Psikoloji bölümlerinden mezun olduktan sonra psikolog ünvanını almayı hak etmiş psikoloji öğrencileridir. Psikoloji lisans eğitimini tamamlayan psikologlar sonrasında seçmiş oldukları psikoloji alt alanları ile ilgili uzmanlık eğitimlerine devam edebilirler. Ülkemizde meslek yasaları henüz yasallaştırılmamış psikologların her alanda çalışmaları yasalmış gibi görünmekle birlikte ruh sağlığı alanında çalışabilmek için klinik psikoloji alanında uzmanlığı tamamlamış ya da devam ediyor olmak etik olarak tercih sebebidir. Bu noktada psikologlar halk arasında doktormuş gibi tanımlanmakla birlikte doktor değillerdir. Ülkemizde ilaç yazma ve de farmakolojik bir tedaviye başlama yetkisi ancak doktor olan kişilere verilmiştir ve psikologlar ilaç yazamazlar.
Psikolog ile psikiyatristin meslek tanımları nedir?
Klinik psikoloji uzmanlık alanında çalışan psikologlar çocuk ve ergen ya da sadece yetişkinler ile çalışma konusunda uzmanlaşmış olabilirler ya da her yaş grubu ile çalışıyor olabilirler. Aynı gruplaşma psikiyatristler arasında da olabilmektedir. Çocuk ve ergen psikiyatrları ya da yetişkin psikiyatrları gibi. Her iki meslek grubu da psikoterapi ya da psikolojik danışmanlık adı verilen hizmetleri verebilirler. Psikiyatristler buna ek olarak gerektiğinde ilaç desteği ile psikiyatrik danışmanlık da yapmaktadırlar.
Psikoterapi nedir?
Psikoterapi bireyin yaşamındaki güçlükleri ve engelleri bir uzmanın yardımı ile aşmaya çalışma süreci ya da kendini tanıma süreci olarak tanımlanabilir. İnsanlar neyi neden yaptıklarını bilmiyor olabilirler ve de kendilerine sorun çıkaran aksayan özelliklerini psikoterapi sürecinde bulabilir daha da özgürleşerek yaşamlarına devam edebilirler. Bir uzmanın eşliğine sürdürülen psikoterapiler bazen kısa süreli bazen de uzun süreli olabilirler.
Psikolojik danışmanlık ise kişilerin kısa süreli müdehalelerle yaşamlarındaki destek arayışlarını karşılamaktadırlar. Bu tarz çalışmalarda kişilerin kişilik özelliklerinin değişimlenmesi amaçlanmamaktadır. Kişiler uzmanın hızlandırılmış rehberliğinde yaşamları için engelleyici olan durumları fark edebilir ve de bu durumları değiştirmeye yönelik davranışlar geliştirmeleri amaçlanmaktadır. Anne babalar bazen çocukları ile ilgili bu tarz danışmanlıklara ihtiyaç duyabilmektedirler. Ya da yetişkin kişiler zaman zaman kendileri için anlamlandırılması zor olan durumları uzman yardımıyla kısa sürede tanımlayıp problemi çözmeye yönelik eyleme geçebilirler.
Psikiyatrik danışma ise hekimin tüm bunların yanında kendisine danışan kişilere verdiği ilaçlı tedavi desteğini de içermektedir.
Peki ben psikoloğa mı psikiyatriste mi gideceğim? Eğer işinde uzmanlaşmış ve de etik sınırlar içinde çalışan psikolog ya da psikiyatristlere ulaşabilmiş iseniz hangisine gittiğinizin önemi yoktur. Psikiyatristiniz ya da psikoloğunuz sizi ihtiyacınız olan doğrultusunda yönlendirecek ve gerektiğinde birlikte çalışabileceklerdir. Psikoloğa- psikiyatriste deliler gider! Psikolojik olarak sağlıklı olmanın peşinde olmanın delilik değil yaşam kalitesini arttıran bir bilinçlilik olduğunu düşünüyorum. Herkese her anlamda sağlıklı bir yaşam dileği ile..
Uzm.Klinik Psk. Psikoterapist İnanç Sümbüloğlu